Trong C#, Hằng số là các giá trị cố định mà chương trình không thể thay đổi trong khi thực thi. Những giá trị cố định này cũng được gọi là literal.
Hằng số là một kiểu dữ liệu thay thế cho Literal, còn Literal thể hiện chính nó. Trong ví dụ: const PI = 3.14 thì Constant ở đây là PI, còn Literal là 3.14.
Hằng số có thể là bất kỳ kiểu dữ liệu cơ bản nào trong C#, như hằng số nguyên, hằng số thực, hằng ký tự, hằng chuỗi và Boolean. Ngoài ra, C# cũng có kiểu hằng enum.
Hằng số giống như các biến thông thường, ngoại trừ việc giá trị của chúng là không thể thay đổi sau khi định nghĩa.
Nội dung chính
Hằng số nguyên trong C#
Hằng số nguyên có thể là decimal (cơ số 10), octal (cơ số 8) hay hexadecimal (cơ số 16). Giá trị có tiền tố là 0 cho octal, là 0x hay 0X cho hexadecimal và không có gì cho decimal.
Một hằng số nguyên cũng có các hậu tố U hay L thể hiện kiểu unsigned hay long. Hậu tố có thể là chữ hoa hoặc chữ thường và có thể trong bất kỳ thứ tự nào.
Ví dụ về các hằng số nguyên:
212 /* hợp lệ */ 215u /* hợp lệ */ 0xFeeL /* hợp lệ */ 059 /* không hợp lệ: 9 không phải là chữ số trong hệ cơ số 8 */
Dưới đây là các kiểu hằng số nguyên khác:
85 /* thập phân */ 0213 /* hệ cơ số 8 */ 0x4b /* hệ cơ số 16 */ 30 /* int */ 30u /* unsigned int */ 30l /* long */ 30ul /* unsigned long */
Hằng số thực trong C#
Một hằng số thực bao gồm phần nguyên (integer part), dấu chấm thập phân (decimal point), phần lẻ (fraction part) và phần mũ (exponent part). Chúng ta có thể biểu diễn hằng số thực theo dạng decimal hay dạng mũ.
Xét các ví dụ sau:
3.14159 /* hợp lệ */ 314159E-5L /* hợp lệ */ 510E /* không hợp lệ: phần exponent chưa hoàn thành */ 210f /* không hợp lệ: thiếu phần decimal hoặc exponent */ .e55 /* không hợp lệ: thiếu phần integer hoặc fraction */
Khi thể hiện dạng decimal phải bao gồm dấu chấm thập phân, phần mũ hoặc cả hai. Khi thể hiện dạng mũ phải gồm phần nguyên, phần lẻ hoặc cả hai. Dạng mũ đi kèm với kí tự E hoặc e.
Hằng ký tự trong C#
Các hằng kí tự trong C# mở đầu và kết thúc bởi dấu nháy đơn. Nếu hằng ký tự bắt đầu với L (ví dụ L'x') thì nó là kiểu wchar_t. Nếu không thì, nó là hằng ký tự kiểu char, ví dụ như 'x'.
Hằng kí tự có thể là một kí tự (như 'X'), một escape sequence (như '\t') hay một kí tự mở rộng (như '\u02c0′).
Một số kí tự trong C# khi được đứng trước bởi dấu \ thì chúng sẽ mang một ý nghĩa đặc biệt như bắt đầu dòng mới '\n' hay tạo một tab '\t'. Chúng được biết như là escape sequence (dãy thoát). Bảng dưới đây thể hiện một số mã escape sequence phổ biến:
Ký tự đặc biệt | Ý nghĩa |
---|---|
\\ | Ký tự \ |
\' | Ký tự ' |
\" | Ký tự " |
\? | Ký tự ? |
\a | Tiếng chuông |
\b | Backspace |
\f | Form feed |
\n | Dòng mới |
\r | Carriage return |
\t | tab ngang |
\v | tab dọc |
\ooo | Số trong cơ số 8 của 1 đến 3 chữ số |
\xhh . . . | Số thập lục phân của một hoặc nhiều chữ số |
Sau đây là ví dụ để chỉ một số ký tự đặc biệt:
using System; namespace KienThucLapTrinhCsharp { class TestEscapeCsharp { static void Main(string[] args) { Console.WriteLine("Vi du ky tu tab va newline trong C#"); Console.WriteLine("--------------------------"); Console.WriteLine("Hoc\tC#\n\nkienthuclaptrinh.net"); Console.ReadLine(); Console.ReadKey(); } } }
Biên dịch và chạy Ctrl + F5 chương trình C# trên sẽ cho kết quả sau:
Hằng chuỗi trong C#
Hằng chuỗi chứa trong dấu nháy kép, ví dụ "abc". Một chuỗi sẽ chứa các kí tự tương tự hằng kí tự, gồm các ký tự thuần, escape sequence, và các ký tự mở rộng.
Có thể ngắt một dòng dài thành nhiều dòng bởi sử dụng hằng chuỗi và phân biệt chúng bởi sử dụng khoảng trắng (whitespace).
Xét ví dụ một hằng chuỗi trong C# thể hiện theo 3 cách khác nhau:
"hi, dear" "hi, \ dear" "hi, " "d" "ear" @"hi dear"
Định nghĩa hằng trong C#
Hằng trong C# được định nghĩa bởi sử dụng từ khóa const. Cú pháp để định nghĩa một hằng là:
const <kiểu_dữ_liệu> <tên_hằng> = giá_trị;
Chương trình sau minh họa cách định nghĩa và sử dụng một hằng trong chương trình C#:
using System;namespace KienThucLapTrinhCsharp { class TestDinhNghiaHangCsharp { static void Main(string[] args) { Console.WriteLine("Hang so trong C#"); Console.WriteLine("-------------------"); //khai bao hang so pi const double pi = 3.14159; double r; Console.Write("Nhap ban kinh: "); r = Convert.ToDouble(Console.ReadLine()); double dien_tich = pi * r * r; Console.WriteLine("\nBan kinh: {0}, Dien tich: {1}", r, dien_tich); Console.ReadLine(); Console.ReadKey(); } } }
Biên dịch và chạy Ctrl + F5 chương trình C# trên sẽ cho kết quả sau: